ถึงเวลาแบ่งน้ำตาลระหว่าง “คน” กับ “ผึ้ง”

คนทำตาลจะรู้ว่าช่วงเวลานี้จะเป็นจังหวะเวลาแห่งการแบ่งน้ำตาลระหว่างผึ้งกับคนทำตาล

วิถีของผึ้งตั้งแต่เริ่มมีน้ำตาลสดที่ปลายปลีตาลในเดือนมกราคม หลังจากคนทำตาลปาดปลีด้วยมีดปาดตาล ผึ้งตัวแรกจะมาเชยชมและบอกต่อเพื่อนๆ

น้ำตาลเริ่มหยดถี่ คนทำตาลใช้กระบอกรองน้ำตาล ผึ้งก็จะพาเพื่อนมากันจากสิบเป็นร้อยเพื่อดูดเกสรและน้ำตาลที่หยดจากปลายปลี จนถึงการมองการณ์ไกลได้เห็นความมั่นคงทางอาหารจนพัฒนาด้วยการสร้างรังใกล้ต้นตาล ดูดดื่มน้ำหวานสร้างชุมชนผึ้ง เห็นได้จากมีรังผึ้งมากมายรอบๆต้นตาล บรรดาผึ้งหลักร้อยต่างแบ่งน้ำตาลจากปลีจากกระบอกตาล

วิถีคนทำตาลจะไม่ทำร้ายผึ้ง จะหาวิธีแบ่งปันน้ำตาลกันด้วยการใช้หญ้า ผ้า ปิดปากกระบอกเพื่อให้ผึ้งดูดน้ำตาลเฉพาะที่ปลี ส่วนคนทำตาลได้น้ำตาลเฉพาะที่หยดลงกระบอก

แต่ก็มีคนทำตาลหลายคนที่ไม่ทำอะไร ผึ้งจึงดูดน้ำหวานทั้งที่หยดที่ปลี และที่หยดลงกระบอกไปแล้ว

ผลการแบ่งปันกัน จึงมีน้ำตาลสดของคนทำตาลลดลงมาก เพราะให้ผึ้งไป และอาจจะมีผึ้งในน้ำตาลถึงแม้จะกรองหลายครั้งแต่ยังมีชิ้นส่วนของผึ้งเล็ดลอดไปผสมอยู่ในการเคี่ยวที่ใช้ไฟร้อนเกินร้อยองศาซึ่งไม่มีอันตรายต่อการบริโภค แต่ก็จะเห็นมีจุด ๆ ดำๆ ในบางน้ำตาลทำให้ไม่สวยงามนัก